Met medewerking van Andrée van Es, (GGZ-Nederland), Pauline Meurs (Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbeleid), Judith Wolf (KUN), Piet Verbraak (GGzE), Leen van
Leersum (Emergis), Jaap van Weeghel, Corine de Ruiter, Lourens Henkelman, Sonja van
Rooijen, Gee de Wilde en vele anderen.
Wie tegenwoordig de deksel van de geestelijke gezondheidszorg oplicht, kijkt in een vat vol
tegenstrijdigheden.
Neem de professionals. Ze willen volgens de laatste inzichten werken, stellen daartoe met
anderen richtlijnen en protocollen op, maar voelen zich getemd door overheden,
zorgverzekeraars en managers die hun kwaliteit en hun productie willen controleren.
Of kijk naar het relatie tussen cure en care. De overheid wil de geestelijke gezondheidszorg
opknippen langs de lijnen van de gezondheidszorg en welzijnzorg, de koepelorganisatie van
ggz-instellingen wil de domeinen van de zorg geïntegreerd houden.
En wat te denken van het proces van vermaatschappelijking? De een wil dat de ggz veel
actiever in de samenleving opereert om mensen met een psychische handicap te ondersteunen,
de ander wil hen juist behoeden voor de onverdraagzame samenleving, waar verloedering en
eenzaamheid dreigt.
Cliënten maken zich sterk, en zetten hun ervaringsdeskundigheid in, bijvoorbeeld in
arbeidsprojecten en in onderzoek. Maar ondertussen kalft de interesse bij overheid en
instellingen in de derde partij zienderogen af.
De GGz wordt geconfronteerd met mensen die steeds complexere problemen hebben. Dat zou
moeten uitdagen, maar de indruk bestaat dat tbs-ers en verslaafden steeds vaker
onbehandelbaar worden verklaart.
Het Landelijk Forum GGz en het Trimbos-instituut willen over deze dilemmas met alle
betrokkenen bij de geestelijke gezondheidszorg discussiëren; met behandelaren, begeleiders,
verpleegkundigen en therapeuten, cliënten en naast-betrokkenen, managers, verzekeraars en
beleidsmakers, vertegenwoordigers uit andere sectoren en van gemeenten.
Het congres kent vijf parallelle conferenties, waarin gediscussieerd wordt en ideeën worden
uitgewisseld. Die conferenties worden op scherp gesteld en afgesloten met enkele plenaire
lezingen. De vijf conferenties gaan over:
1. De dilemmas van de professional
2. Cliëntenparticipatie, meedoen of niet meedoen
3. Cure en care, een lat-relatie?
4. Vermaatschappelijking, lessen uit successen
5. Dubbele, driedubbele en vierdubbele diagnosen en assertieve hulpverlening
De vijf parallelconferenties op een rij:
1. De dilemmas van de professional. Veel professionals vinden dat ze de greep op hun
werk kwijt zijn. Door een overdaad aan regels, protocollen en verantwoording voelt
men zich gekneveld. Veel van die regels ontstonden omdat professionals niet graag in
hun keuken lieten kijken: Wat doen ze eigenlijk met ons goeie geld. En helpt het wel
wat ze doen? Hoe het ook zij, de professional moet zijn zelfvertrouwen en trots
hervinden. Maar welke therapie is voor hen geschikt?
2. Cliëntenparticipatie. Meedoen is het motto van deze conferentie, en dat geldt ook
voor de deelnemers. Meedoen komt op drie manieren aan de orde: meedoen aan de
onderhandelingen over de eigen zorg als iemand die recht heeft op verantwoorde zorg,
die afgestemd is op de eigen behoeften; meedoen aan de samenleving met een
psychische handicap; en meedoen als ervaringsdeskundige in de zorg, binnen de
zorgorganisatie, bij onderzoek.
3. De toekomst van de ggz na het uiteenvallen van de ggz? Krijgen we straks gescheiden
circuits in de geestelijke gezondheidszorg? Als het aan de overheid ligt wel, als het
aan de koepelorganisatie ligt niet. De overheid ziet graag dat de op genezing gerichte
zorg, de echte gezondheidszorg, los komt van de zorg voor mensen die langdurig
zorg en ondersteuning nodig hebben. GGz Nederland vindt het belangrijk dat
preventie, bemoeizorg, behandeling en vermaatschappelijking in onderlinge
samenhang komen. Maar wat vinden betrokkenen in de praktijk zelf? De conferentie
confronteert meningen van professionals, cliënten, managers en andere betrokkenen.
Dit gebeurt in steeds wisselende debatten van een uur.
4. Vermaatschappelijking. Is er nog perspectief op langdurige zorg en
vermaatschappelijking? En wat is dan goede zorg? Hoe kunnen we van successen
leren? Wordt sociale uitsluiting van mensen met een psychische handicap
tegengegaan? Zou de Wet Maatschappelijke Ondersteuning daarbij kunnen helpen?
Deze vragen worden van alle kanten belicht: vanuit het perspectief van herstel,
vanuit familieperspectief, vanuit andere sectoren van zorg, vanuit de lokale politiek
etc.
5. Double, triple, quadruple trouble. Veel mensen die hulp nodig hebben vragen daar
niet om. Meestal hebben deze mensen een veelheid aan gezondheids- en sociale
problemen. De geestelijke gezondheidszorg spant zich in om op diverse
levensgebieden zorg te bieden. Steeds vaker gaat men over tot assertieve outreachende
zorg: bemoeizorg. Maar 'reguliere' behandeling lijkt niet te passen voor deze
multiproblem- en zorgmijdende cliënten. In forensische klinieken, in
verslavingsklinieken, op gesloten opnameafdelingen is het behandelarsenaal veelal
nog mager. Dwang en dwang zijn verlegenheids-oplossingen die soms iets vlot
trekken, maar vaak ook een averechts effect hebben. Gelukkig zijn er hulpverleners
die deze mensen niet willen opgegeven en met succes naar betere behandelingen
zoeken.
Kijk op LOGACOM voor aanmelding.
