Er is een toenemende behoefte aan nieuwe inzichten, methoden, werkwijzen waarmee we de kwetsbare mensen in de OGGZ, de GGZ, forensische zorg en het sociaal domein kunnen helpen.

Herstel staat in de psychische zorg en het sociaal domein volop in de belangstelling. De aandacht richt zich op versterken van veerkracht, benutten van potenties, eigen initiatief etc. Echter kennis over hoe mensen leren te herstellen is nog beperkt. Hoe werkt herstel en wat kunnen we daarvan leren?

Werken in Verbinding beschrijft de uitgangspunten van Steunend Relationeel Handelen (SRH) en hoe je ermee kunt werken. SRH is ontwikkeld om professionals in de GGZ, de Maatschappelijke Opvang en de Verslavingszorg handvatten te bieden om cliënten optimaal te ondersteunen bij herstel en kwaliteit van leven.

Het 7e jaarcongres in Coronatijden vindt gewoon plaats op 19 november. Dit keer is Civil Care de samenwerkingspartner om ons te kunnen verdiepen in (keten)samenwerking in de bestrijding van huiselijk geweld en kindermishandeling.

William (Bill) Anthony, (tot 2011) directeur van het Boston Center for Psychiatric Rehabilitation, overleed na een lange strijd met Multiple Sclerose op 15 juli 2020, op de leeftijd van 77 jaar.

In 1997 publiceerde Detlef Petry, destijds psychiater bij Vijverdal in samenwerking met Marius Nuy een baanbrekend boek over rehabilitatie van chronisch psychiatrische patiënten: De Ontmaskering.

Waarom is juist nu het moment om te werken aan een positieve leefstijl? Ingrid Steenhuis en Wil Overtoom leggen uit waarom positieve leefstijlverandering zo belangrijk is en ook hoe je terugval daarin kunt voorkomen. Verder vertellen zij hoe hun boeken je daarbij helpen. Of je nu coach, behandelaar of cliënt bent. Ingrid is hoogleraar Preventie Volksgezondheid aan de Vrije Universiteit. Wil heeft jarenlange ervaring in het bedrijfsleven en meerdere verandertrajecten begeleid.

In meerdere steden in ons land, waaronder Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven, belanden op dit moment daklozen op straat, die eerder vanwege de corona-crisis nog in aanmerking kwamen voor opvang. In Amsterdam en Den Haag zijn, ondanks de ‘anderhalve metersamenleving’, de afgelopen week meer groepjes daklozen ’s nachts op straat gesignaleerd.

Herstel staat in de psychische zorg en het sociaal domein volop in de belangstelling. De aandacht richt zich op versterken van veerkracht, benutten van potenties, eigen initiatief of contact zoeken met lotgenoten. Professionals weten veel over wat zij doen om problemen te verhelpen of aandoeningen te behandelen. Kennis over hoe mensen herstellen is nog beperkt. Hoe werkt herstel en wat kunnen we daarvan leren?

Het 7e jaarcongres in Coronatijden vindt gewoon plaats op 19 november. Dit keer is Civil Care de samenwerkingspartner om ons te kunnen verdiepen in (keten)samenwerking in de bestrijding van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Het kabinet streeft ernaar samen met gemeenten, corporaties en andere betrokken partijen voor uiterlijk 1 januari 2022 10.000 extra woonplekken mét de benodigde begeleiding te realiseren voor dak- en thuisloze mensen.

Jan Berndsen vertrekt eind 2020 als bestuurder bij Lister. Na 14 jaar voorzitter te zijn geweest van de raad van bestuur van Lister vindt hij het tijd worden voor wat anders. Door zijn vertrek tijdig kenbaar te maken is er voldoende tijd om in zijn opvolging te voorzien.

Op 1 juni 2020 legt Clemens Blaas zijn taken neer als voorzitter van de Raad van Bestuur van HVO-Querido. Op die datum neemt hij afscheid van onze organisatie. Hij zal zijn functie dan twaalf en half jaar hebben uitgevoerd.

Twintig procent van de mensen leeft ongezonder dan voor de coronacrisis. Deze groep sport minder en eet meer. Dat blijkt uit het tweede corona-onderzoek van GGD Flevoland in samenwerking met het RIVM en andere GGD’en. Uit hetzelfde onderzoek, dat werd gehouden onder 5000 Flevolanders. blijkt ook dat een derde zich eenzamer voelt, omdat het (fysieke) contact met vrienden, familie en kennissen zeer beperkt is. Grote vraag is dan ook: Hoe blijven we in deze tijd in mentaal en fysiek opzicht gezond?

Perfectionisme ontstaat zodra het streven naar perfectie uit de hand loopt. Dat is het geval wanneer degene die streeft naar het allerbeste zichzelf irreële eisen stelt. Het brengt burn-out, depressieve en angstige gevoelens, én gedachtenover suïcide dichterbij.

Gezien de ontwikkelingen rondom het coronavirus is besloten de activiteiten tijdens de Week van de Psychiatrie af te lassen. Desondanks blijven we het thema onder de aandacht brengen. Het thema van de Week van de Psychiatrie 2020 is: Betekenisvol meedoen. Het is belangrijk dat mensen, die te maken hebben met mentale uitdagingen, mee blijven doen of weer meer gaan doen in de samenleving. Verschillende activiteiten van ervaringsdeskundigen (patienten en naasten), hulpverleners en anderen die bevorderen dat mensen weer mee kunnen doen staan centraal in de Week van de Psychiatrie. Hieronder vindt u een greep van onze boeken omtrent dit onderwerp:

De problemen van patiënten passen zelden in één vakje. Dat is zeker het geval bij patiënten met triple problematiek, bij wie er sprake is van een licht verstandelijke beperking (LVB), verslavingsproblematiek én een psychische stoornis. Veel hulpverleners krijgen te maken met triple problematiek, maar weten vaak niet wat er allemaal speelt en zien door de bomen het bos niet meer. Want: waar begin je?

In deze tijd van thuiszitten is het ook goed nog eens een boek of tekst na te slaan binnen het vakgebied. En soms zijn er mooie teksten te vinden uit een grijs verleden, die alsnog flink wat verbazing en leesplezier kunnen opleveren.

Onder redactie van Jean Pierre Wilken en Dirk den Hollander is dit nieuwe handboek met 656 pagina's nu verschenen. Steunend Relationeel Handelen richt zich op mensen in kwetsbare posities. Centraal in het handelen van de professionals staan vier kernhandelingen: verbinden, verstaan, verzekeren en versterken.

Lange tijd niet meer verkrijgbaar geweest, maar in de huidige tijd is niets altijd weg: Het boek Met gezag en deskundigheid is nu digitaal verkrijgbaar.

Het nieuwe nummer van het tijdschrift Participatie en Herstel is een themanummer.

Somberheid, stress, angsten, irritatie in opvoeding of relaties, verslavingen, lijden onder gedrag, gedachten en emoties. We hebben er allemaal mee te maken. Voor de één zijn het schaduwplekjes in een prima bestaan, bij anderen overheerst het negatieve en is er leed.

Nog altijd is er met name voor de groep mensen met langerdurende psychische problemen die beschermde en ambulante woonbegeleiding krijgen of op verblijfsafdelingen wonen, relatief weinig ontwikkeling van en onderzoek naar persoonlijk, maatschappelijk en functioneel herstel, goede ontwikkelingen (zoals bijvoorbeeld ART of cognitieve remediatie) niet te na gesproken.

Werk is een belangrijke bevorderende factor voor het herstel van mensen met ernstige psychische aandoeningen (EPA). Momenteel heeft echter slechts 18% van deze mensen een betaalde baan, terwijl van de niet-werkenden zo’n 40% een werkwens heeft. Om deze mensen te ondersteunen bij het verkrijgen en behouden van regulier betaald werk is Individuele Plaatsing en Steun (IPS) ontwikkeld.

‘Illness Management & Recovery (IMR)’ is een training voor mensen met ernstige psychische aandoeningen gericht op herstel. De cliënt leert zelf de regie te nemen over zijn/haar problematiek (zelfmanagement) en voor zichzelf keuzes te maken met behulp van de juiste informatie en vaardigheidstraining. De IMR-training duurt ongeveer een jaar.

De aanpak GGZ in de Wijk is in stadsdeel Amsterdam Zuid ontwikkeld samen met partners in de wijk: welzijnswerkers, zorgverleners, praktijkondersteuners, huisartsen en bewoners met psychische problematiek. Het stadsdeel wilde weten wat er nodig is om deze bewoners zich welkom te laten voelen in de wijk en wat partners in de wijk nodig hebben om hier een bijdrage aan te leveren. Na ruim een jaar voorbereiding is deze aanpak in januari 2016 gestart. Deze bijdrage blikt terug. Welke conclusies en lessen kunnen we trekken?

Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen (SRH) is al zo’n dertig jaar als rehabilitatiemethodiek in Nederland in gebruik en wordt tegenwoordig Steunend Relationeel Handelen genoemd. In dit artikel wordt de methodiek beschreven en worden de resultaten van onderzoek naar de effectiviteit van de methodiek gepresenteerd.

In 2016 werd het Active Recovery Triad (ART) model geïntroduceerd om perspectief te bieden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen in de langdurige ggz bij stagnerend herstel. Het ART-model heeft drie uitgangspunten: 1) een actieve houding van cliënten, hun naasten en professionals, 2) de focus op herstel van cliënten en 3) een goede samenwerking in de triade van cliënt, naasten en professional. In deze bijdrage lichten we de uitgangspunten van het model toe en bespreken de eerste resultaten van onderzoek.

Veel mensen met psychische problemen benutten een vorm van zelfhulp om hun herstelproces te ondersteunen. Zelfhulp aangeboden door ervaringsdeskundigen vormt de grondslag voor herstelacademies (Boertien & Harmsen, 2017) en het faciliteren van zelfhulpmethoden is voor ervaringsdeskundigen een kerntaak (Van Bakel et al., BCP ervaringsdeskundigheid, 2013). Binnen veel herstelacademies is WRAP vast onderdeel van het zelfhulpaanbod. In deze bijdrage een beschrijving van het instrument en de stand van zaken van gebruik in Nederland.

Verder Door doen is een interventie ontwikkeld specifiek voor het stimuleren van de maatschappelijke participatie in de begeleiding van dak- en thuisloze mensen. Zij ondervinden hierbij extra obstakels. De interventie wordt toegepast in en is ontwikkeld voor instellingen voor maatschappelijke opvang.

De resourcegroepenmethodiek is in Nederland een nieuwe manier om zorg en ondersteuning directer in het netwerk van een cliënt te organiseren. Uitgangspunt is samenwerking van professionele zorgverlening en naasten in een netwerk rond de cliënt, waarbij de cliënt zoveel mogelijk de regie heeft en zijn autonomie wordt gerespecteerd vanuit het adagium: niets over mij, zonder mij. In deze bijdrage een overzicht van de uitgangspunten, de eerste implementatie en de eerste ervaringen van betrokkenen in de context van een landelijk onderzoek.