Persisterende slaapklachten en verstoring van de biologische klok spelen een belangrijke rol bij lichamelijke ontregeling en bij alle grote psychiatrische ziektebeelden zoals depressie, bipolaire stoornissen, psychose, PTSS en dementie, weet Kruijver. Forse slaapstoornissen gaan ook vaak vooraf aan suïcidaliteit. En ze verhogen het risico op obesitas, diabetes, en cardiovasculaire aandoeningen. Er is veel wetenschappelijke kennis over deze verbanden, maar de praktische toepassing kan beter, vindt hij.
Kruijver: ‘We zijn geneigd ons te laten leiden door specifieke diagnostiek en behandelprotocollen. Op zichzelf is daar weinig op tegen, maar we zien daarbij de slaap vaak over het hoofd. Je kunt het zo zien: de biologische klok staat via het autonome zenuwstelsel en activatie van hormonen en van de HPA-as (hypothalamus-hypofyse-bijnier-as, red.) als een dirigent aan het hoofd van een orkest dat bestaat uit talloze cellulaire klokjes op orgaanniveau. Soms ontaardt door ontregeling van het bioritme of slaapgebrek die symfonie in een kakafonie. En dat leidt tot fysieke en psychische klachten en ziekten. Uit veel onderzoek blijkt dat chronische slaapklachten predisponeren voor het ontstaan van depressies, angststoornissen, PTSS, dementie en zelfs psychosen. En we weten ook dat deze stoornissen vaak gepaard gaan met slaapproblemen. Daarom moeten we altijd vragen stellen als: hoe laat gaat u slapen? Heeft u in- of doorslaapklachten? Heeft u vaak last van nachtmerries?’
Kruijver: ‘In ons centrum behandelen we mensen met PTSS. De ervaring leert dat het in balans brengen van hun slaapsysteem, bijvoorbeeld met niet-verslavende medicatie zoals melatonine of het anti-hooikoortsmiddel promethazine, tot gevolg heeft dat de volumeknop van de PTSS-klachten lager wordt afgesteld. Dat vermindert de lijdensdruk, waardoor patiënten letterlijk en figuurlijk in rustiger vaarwater komen. En dat biedt dan weer een betere uitgangspositie voor meer gespecialiseerde stepped care. Je bereikt zo sneller je einddoel: reductie van klachten en verbetering van de levenskwaliteit. Bovendien: de kans dat het ziektebeeld terugkeert is kleiner als het slaapsysteem structureel beter functioneert.’
Bron: Medisch Contact
