Van mensen met psychische aandoeningen en psychosociale beperkingen

Een jaar Respijthuis Amerbos. Op adem komen, van problemen leren en verder groeien

Respijthuis Amerbos van HVO-Querido is een voorziening voor kortdurende respijtzorg, gebaseerd op ondersteuning door ervaringsdeskundigen en zelfbeheer.

Na een jaar draait het huis op volle toeren en zijn de meeste gasten tevreden over het verblijf. Tegelijk leren de betrokkenen nog iedere dag. Vrijwilligers zien vragen bij gasten, waar ze zelf ook mee worstelen. Ondersteuners zouden hun rol nog beter kunnen leren afbakenen, loslaten en op hun handen gaan zitten. En over het zelfbeheer is het laatste woord nog niet gesproken.

‘Als je het vermogen voor je neus hebt liggen, en je ziet niet wat je moet doen, dan verspil je poen.’ Louis (36) zit in de achtertuin van het Respijthuis Amerbos en schrijft poëtische teksten. Hij rookt doorlopend, kan zijn handen niet goed stilhouden en praat gehaast. Met boetseerklei heeft hij een asbakje gemaakt met Bijbelse symboliek: in het midden een boom, een appel en een slang. Louis deed administratief werk en was postbode. Hij schrijft nu gedichten en citeert Chinese filosofen. ‘Bij veel mensen is de pijp gewoon leeg. Mensen hebben dingen geleerd in hun leven, op school, in hun werk, daarin hebben ze hun kracht ontdekt. Het respijthuis is een plek om daarbij stil te staan, je kunt hier een nieuwe balans proberen te vinden.’

Uitgangspunten
Respijthuis Amerbos van HVO-Querido is gevestigd in twee omgebouwde rijtjeshuizen, aan een groen plantsoen in een rustige buurt in Amsterdam-Noord. Het huis biedt uitkomst voor mensen met psychische kwetsbaarheid die het thuis even niet redden. Gasten kunnen er twee weken tot rust komen en deelnemen aan herstelbevorderende activiteiten. Het huis biedt ruimte aan tien gasten, die begeleid worden door drie beroepskrachten en vijftien vrijwilligers, allen ervaringsdeskundig. Zij bieden 24 uur per dag ondersteuning. Respijthuis Amerbos is een van de eerste huizen voor kortdurende respijtzorg dat grotendeels op ervaringsdeskundige medewerkers draait en daarbij een vorm van zelfbeheer kent. In Eindhoven, Weert, Utrecht, Dordrecht en Alkmaar zijn inmiddels soortgelijke initiatieven ontstaan. Karla Nijnens is teammanager bij het Herstelbureau van HVO-Querido en een van de initiatiefnemers. Ze vertelt dat er al een paar jaar een plan bestond voor een voorziening voor kort verblijf, gebaseerd op zelfbeheer met daarin een grote rol voor ervaringsdeskundigen. ‘We hebben gekeken naar de praktijk van respijthuizen in Amerika. We wilden achterhalen of we dat in Amsterdam ook van de grond konden krijgen, eveneens met een vorm van zelfbeheer. Eind 2015 schreef de gemeente Amsterdam een aanbesteding uit, daar sprongen we op in met ons plan. Het kwam goed uit dat er net een geschikt pand beschikbaar was.’

Martin Zuithof, met medewerking van Peter Kempers 
 

Lees verder op pagina 30 van het decembernummer van Participatie en Herstel. Bestel uw exemplaar hier!