Van mensen met psychische aandoeningen en psychosociale beperkingen

Iemand Erbij. Een crisisaanpak vormgegeven door de mensen onderling

Waar gemeenschapszin en onderlinge betrokkenheid traditioneel kenmerkend waren voor het sociale weefsel in de Nederlandse samenleving, is sinds de jaren ‘70 een verschuiving zichtbaar naar een samenleving waarin burgers meer zijn gaan vertrouwen op professionele hulpverleners en instanties. Deze ontwikkeling heeft diepgaande effecten gehad op hoe burgers verantwoordelijkheid nemen voor het welzijn van elkaar en het functioneren van de samenleving als geheel. Deze bijdrage schetst kort deze ontwikkeling en illustreert hoe een initiatief als ‘Iemand Erbij’ van Stichting Kringwijs uit Amsterdam hierin een tegenbeweging vormt door juist te investeren in de kracht van burgerbetrokkenheid.

 

De professionalisering van zorg en welzijn
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werd de Nederlandse verzorgingsstaat opgebouwd met als doel bescherming en ondersteuning te bieden aan burgers die dat nodig hadden. Hans Achterhuis (1979) en Abram de Swaan (1989) beschrijven hoe deze collectieve voorziening tot een verschuiving van zorg in de privésfeer naar zorg door de staat en instanties leidt (‘verstatelijking van de zorg’). Vanaf de jaren tachtig verschoof deze balans nog verder. Onder invloed van individualisering en een groeiend vertrouwen in deskundigheid ontstond er een samenleving waarin men bij problemen steeds vaker een beroep deed op professionals in plaats van op het eigen netwerk. Wetenschappers als Trudy Dehue (2008) benadrukken dat deze ontwikkeling heeft geleid tot een ‘psychologisering’ van het dagelijks leven, waarbij persoonlijke en sociale problemen steeds vaker als medische of psychische problemen worden benaderd.

 

Lees het artikel via deze pagina. Nog geen abonnee? Klik dan hier.